LETËR E PAPËRFUNDUAR

Ulur në divan, Andi e mori lapsin dhe filloi të shkruante me helmin që ia kishte kapluar shpirtin. Ajo kishte ikur pa u lajmëruar. E kishte braktisur në kulmin e dashurisë. Foleja e dashurisë ëndërrimtare ishte rrënuar nga ajo. E vrau dashuria!? E lëndoi?

Andi, me lot në sy, filloi ta zbrazte vuajtjen e zemrës së blozhduar në letër të bardhë:

“Pse ike o e dashura ime” – e pyeti veten si në agoni. “Nuk të pëlqeu as nuk e vlerësove faktin që të doja çmendurisht? Anita ime e dikurshme! Vetëm ta dija se ku je tash! Të ndiej në shpatullën time, ta ndiej frymën e ekstazës së dashurisë. Ana ime, sërish do të pranoj çdo gjë, ta thyej edhe veten, vetëm ti të jesh e lumtur. Sa shumë të dua, e sheh? Do të strukem në guaskën e kujtimeve të mia si një murg metrove të botës, do të të dua përjetësisht dhe nëse kam gabuar që të desha shumë, më fal. Qëndro ashtu siç të duket më mirë, nuk të urrej Ana ime e dikurshme për ty, kurse për mua je Ana e përjetshme.

A të kujtohet kujtimi im i zjarrtë e përvëlues kur u përqafuam për herë të parë? Sa ngrohtësi e afsh ndienim që të dytë? Dhe ato përqafime shkriheshin në një gjatë netëve të kaluara pa gjumë.

Ana, dashuria ime, fare nuk ndjeve dhembje që ike pa lënë gjurmë? Kaluan 6 muaj qëkur nuk të kam parë. Kam mall, por jo edhe guxim të të takoj. Kam frikë nga lajmet që mund t’i marr për ty, andaj dua të mbijetoj përmes heshtjes fisnike. Më dhemb plaga e mbjellë në kohë Ana, e kupton? Sot është ditëlindja ime dhe nuk do ta festoj. Është agjërimi më sublim i shpirtit kjo sakrificë në emër të dashurisë që e mbështolli plaga rinore. Është mëngjesi i hershëm dhe nuk dua askush të më uroj. E prisja urimin nga ti e të tjerët nuk më bëjnë përshtypje.”

U dëgjua një zhurmë me zëra të përzier shkallëve. Andi la letrën dhe u ngrit me gjysmë fuqie trupore të shihte nga dritarja se çfarë po ndodhte. Ai shikonte në dritare, ndërsa u hap dera e dhomës dhe brenda pa shoqërinë e tij. Zot, nuk u besonte syve. Aty ishte Ana me një tortë të madhe festive në dorë. Ishte e veshur solemnisht dhe mbi tortë shkruante: “Urime, dashuria ime!”.

Andi e zhubrosi letrën në dorë kur Ana iu afrua dhe e puthi në faqe.

Të gjithë filluan të këndonin: “Shumë urime për ty!” Andi i falënderoi me një buzëqeshje të ngrohtë se tashmë ishte i përhumbur. Filloi kënga e vallëzimi. Ata kishin përgatitur çdo gjë për kremtim.

Si të fliste tani me Anën? Çfarë do t’i thoshte për ikjen e saj? Oh jo! Në dollap e kishte edhe unazën që ia kishte blerë për ta befasuar një ditë.

E, Andi, çfarë ke që nuk më do? – i tha Ana.

Të dua çdoherë e më tepër Ana ime, por…

E di që më fajëson, por ika me arsye – foli Ana.

Ajo i rrëfeu se kishte qenë te mjeku dhe në bazë të analizave, dukej se ishte kanceroze. Për të mos e lënduar Andin, kishte vendosur të largohej pa fjalë. Në ankth kishte jetuar duke e pritur vdekjen e pamëshirshme që ta gllabërojë si hiena prenë e saj. Pas 3 muajsh, Ana i kishte bërë sërish analizat dhe rezultati i parë ishte gabim.

Andi e dëgjoi me kërshëri, duke e zhubrosur edhe më shumë letrën e papërfunduar, tashmë të padërguar.

– Ana, pse, pse? Do ta kisha ndarë dhembjen me ty.

– Harroje se është e shkuar.

Ana nxori nga çanta unazën për Andin. Ai sa nuk fluturoi nga gëzimi dhe shpejtoi te dollapi i tij që ta merrte unazën.

U dëgjua duartrokitja e shoqërisë. Ia vunë unazat njëri-tjetrit në gisht, për ta kurorëzuar dashurinë e tyre përjetësisht.

Andi e përqafoi Anën, duke e zhubrosur edhe më shumë letrën e papërfunduar dhe të padërguar.

ZJARRI I DASHURISË

Ishte mëngjes i bukur pranveror. Vesa kishte rënë mbi gjethet e barin e njomë të stinës gjelbëroshe dhe po e sodiste qiellin dhe lumin që i rridhte para sysh. Rrezet e diellit i buzëqeshnin natyrës me përkëdheljen e tyre të ngrohtë.

E tillë u zgjua edhe Lona Dreni. Ishte e bukur dhe plot hare. Nuk i dëgjonte se çfarë thoshin të tjerët asnjëherë. Të gjitha vendimet i merrte prerazi dhe asnjë të tërthortë. Respektonte, donte dhe çmonte me një kulturë të veçantë. Modestia e ngrehte edhe më shumë karakterin e saj të fortë e stabil.

Kishte sy bojëqielli, shtathedhur dhe dukej si një qiparis. U zgjua duke e kënduar këngën e saj të preferuar: “Më mirë sot se dje, më mirë nesër se sot”.

Pasi e hëngri mëngjesin me të ëmën, bëri një grim diskret dhe vendosi t’i thërriste shoqet në kafe.

Pas pak kohë u dëgjua zilja e telefonit të saj dhe e befasuar se nuk priste asnjë telefonatë, me numër të panjohur, megjithatë u lajmërua:

Lona Dreni jam. Urdhëroni!

Përshëndetje Lona! Jam Mali. Mal Cenaj.

 Më vjen mirë, po nuk ju njoh, – u përgjigj Lona.

Më njeh, por jo me emër, – i tha zëri nga ana tjetër. Mund ta pimë nga një kafe?

Patjetër, porsa desha të dal dhe më trego ku mund të takohemi.

Jam në shesh te lokali “Mbretëreshë Teuta”. Shihemi për një orë, – i tha Mali.

Lona mbeti e gozhduar. Nuk dinte se a e njihte vërtet këtë njeri. Nuk e lodhi kokën, por e dinte se është ditë dhe thjesht një kafe nga korzoja në shesh nuk çonte peshë.

U nis drejt lokalit dhe nuk e kishte larg. Çuditej me veten që e mori aq shtruar një ftesë. Intuita?! Jo, nuk e lodh trurin fare.

Hyri në lokal qetësisht dhe aty i pa disa shoqe të saj. I përshëndeti nga larg, duke ua bërë me dije se nuk është nisur tek ato.

Eee,  Lona, sa shpejtonnnn! – e ngacmoi nga larg shoqja e saj Aurela, pa të keq.

Lona vetëm ia ktheu me një buzëqeshje çapkëne, duke ia shkelur syrin. Ajo kur hodhi vështrimin më larg e pa një mashkull duke e lexuar gazetën dhe pas pak minutash u nis drejt tij. Kishte edhe të tjerë meshkuj që rrinin vetëm, por ecja e saj u fiksua në atë tavolinë.

Mal! – iu drejtua mashkullit, i cili tashmë e kishte ndierë prezencën e saj dhe e maste me shikim joshës.

E sheh se më njeh Lona? – i tha duke ia shtrirë dorën.

Vërtet iu duk Lonës se e kishte takuar, por nuk e dinte ku dhe kurë.

Mali ishte shpatullgjerë, me një fytyrë skofiare e me një shikim e sjellje tipike burrërore shqiptare. Biseduan si të ishin njohur me vite. Lona e shihte se përndizej ndërsa mendja nuk i kthjellej se ku e kishte takuar dhe pse e ndien atë ngrohtësi që në takimin e parë. Gjoksi i ngrihej me vrull dhe ndiente valë të ngrohta nëpër trupin e saj. Mali e shikonte me kërshëri gjatë bisedës dhe ia hidhte shikimin e tij përçues.

Eee, Lona, tash është koha të ta them të vërtetën. Unë atëherë të pata thënë se e kam emrin Drin, më fal për gënjeshtrën. U takuam në kushte të pazakonta dhe me turmë njerëzish. E di se mbase kam ndryshuar në fizionomi, vitet e bëjnë të veten. Në atë takim rreth projekteve, ishim bashkë e shpesh në një grup. Ishin vetëm tri ditë dhe unë e gjeta numrin tënd në notes. Çdoherë të kam pasur në mendje…

Lona ngriu në vend. E pamundur! Drini, në të cilin ajo u dashurua dhe e mendonte gjithmonë, qenka Mali! O Zot, më jep fuqi të mos mekem, lutej në vete Lona. Ajo dashuri që nuk u shua kurrë në shpirtin e mendjen e saj. Drini i doli Mali. Kthjellej, e shikonte, filloi të fliste, belbëzonte.

Mali ia përkëdheli dorën me butësi sepse e vërejti amullinë e saj.

Drini! Më kujtohesh tani fare mirë, por atëherë kishe mjekër dhe mustaqe e tani nuk i ke.

Atëherë isha Drini e tash jam Mali.

Që të dy të dashuruar në njëri-tjetrin tani qëndronin bashkë pas një dekade. A thua se Zoti i kurdis këto punë?

Lona e kishte pasur në mendje gjithmonë Malin, pa shpresuar se do të vinte ky moment. Zoti ia solli dashurinë.

Mali i propozoi që të dilnin nga ambienti i mbyllur dhe të shëtisnin me makinë. U ngritën dhe shkuan me makinë në periferi të qytetit.

Kishte filluar muzgu dhe në makinë ishte pak freskët. Mali ia mori dorën dhe Lona nuk kundërshtoi. Nuk e diti as vetë se si iu mbështet në kraharor Malit. Ndjeu shumë. Më shumë seç kishte menduar. Ajo e kishte kërkuar atë krah në ëndrra. Tani e kishte kokën në atë krah.

Lona! – i thirri Mali, duke e parë se ajo ishte e përhumbur. Ia lëmoi ngadalë flokët, duke e larguar flokun e rënë në ballin e saj dhe e puthi me afsh. Atë e bëri edhe Lona.

Mal! Nuk mund të besoj që sërish takova Drinin e dikurshëm dhe të jem bashkë me Malin.

Lona, një dekadë më është dashur të gjurmoj në sirtarët e kujtimeve të mia dhe të të takoj. Të dua që nga atëherë, Lona.

Lona tundi kokën dhe u fut në gjoksin e tij. Ia dëgjoi të rrahurat e zemrës së dashuruar. Sa dëshironte të pushonte në atë kënd dashurie të ëndrrave të saj. Mali ia ngriti kokën sërish dhe sytë folën vetë. U bashkuan pas një dekade dhe tash e shprehën dashurinë e para një dekade kur nuk patën mundësinë t’i shprehnin ndjenjat e tyre.

Tashmë terri kishte mbuluar pullazet e shtëpive. Qetësia mbretëronte në çdo vend. Dëgjoheshin frymëmarrjet e tyre, të dashurisë, e cila mbijetoi në heshtje për një dekadë, për t’u shprehur atë natë pranverore në dritën e hënës. Fati e shpirti plot dashuri ia kishin mësuar atij një mësim të ri për jetën se dashuritë takohen gjithsesi në jetë. Të sinqerta dhe të pashuara përjetësisht.

NATA RRËFEU KUJTIMET

Din Bardhi ishte ulur në ballë të oxhakut, duke tymosur duhan të mbështjellë. Oda ishte përgatitur për pritjen e mysafirëve, por kësaj radhe jo si herëve të tjera. Dini udhëhiqte tërë punët dhe vendoste bashkë me djemtë e tij, por gjithmonë fjala e tij vuloste vendimet. Ai i donte shumë mysafirët se edhe ishin shtëpi e madhe, kishte mjaft pasuri, por edhe zemër bujare. Sonte, në natën e dhjetorit, kur bënte acar, ai nuk i priste si herëve të tjera. Fytyra e tij mbështillej me shtëllunga duhani dhe bënte mirë sepse djemtë e heshtur nuk e shihnin fytyrën e tij të vrenjtur, por e shihnin kokën e ulur dhe majën e plisit në kokë. Ata dëshironin që së paku një fjalë ta fliste Dini, por ai fliste me heshtje, me zymtësi.

Eh, ç’na sjell jeta, sa mirë që nuk e dimë! – e theu heshtjen më në fund Dini.

Po baba, ti je i fortë dhe i mirëpret dhe i sfidon të gjitha, – tha Martini.

Po biro, po, por shpesh ngjarjet të gjunjëzojnë dhe të humb forca.

Baba, do t’i presim sot mysafirët, ashtu siç na ke mësuar.

Babai pohoi me kokë se tashmë u dëgjua trokitja në portë.

Në portën e madhe të kullës së gëlqerosur në formë harkore doli Bardhi, djali i madh, për ta hapur derën e drunjtë, ku në magjinë e misterin e saj kishin kaluar shumë mysafirë e brezni. U dëshiroi mirëseardhje por fytyrëngrysur, duke u brengosur se si do të sillej Dini. Ia njihte karakterin e tij dhe vendimet e prera, që kur fliste njëherë, nuk kthehej më mbrapa.

A do mysafirë o i zoti i shtëpisë? Të erdhëm në konak, – foli Tan Lika.

Fytyra i ishte përndezur pak nga acari e pak nga ardhja në atë shtëpi.

Mirë se ju ka sjellë Zoti,  o burra! – foli me gjysmë zëri Dini.

Luani, djali i vogël, ua solli kafetë dhe për një moment mbretëroi heshtje varri. Dëgjoheshin vetëm gjerbet e kafesë.

Dini nuk deshi të zgjaste kjo heshtje se kishte heshtur kohë të gjatë. E kishte edhe zakon të mos fliste me rrotulla në të shumtën e rasteve, ndaj e hapi vetë bisedën.

O Tal burri! Ti, po edhe ju të tjerët, më njihni fare mirë. E dini se jam shumë tolerant dhe paqësor, por kur e do nevoja… edhe këtë e dini.

Din burri, të njohim, ndaj ia mësymë derës sate me shumë keqardhje për gabimin tonë. E bëmë pa menduar.

Toka është dhe dhe aty do të shkojmë një ditë të gjithë, por ju hytë pa lejen time, i morët të lashtat si të ishte ajo tokë pa zot. Po ju e shitët djersën tonë për përfitime personale. Shqiptari nuk e ka këtë zakon.

E dimë, Din, dhe e pranojmë gabimin tonë. Të kemi bërë dëm të madh dhe ti na i dhe dy javë besë e që tregove burrëri. Ti na turpërove dhe u zumë ngushtë nga burrëria jote. Punët i kishim shumë keq, toka jote afër e ti larg nesh dhe ja se e bëmë pa të pyetur. Fëmijët kërkonin bukë e ne nuk kishim. E dimë se është ligësi, por kullat tona mandej mbetën të mbyllura. Vështirë për ne, por i rregulluam punët për dimër. Ne të sollëm paratë që ta paguajmë dëmin dhe të kërkojmë falje për këtë që e kemi bërë.

Për disa çaste mbretëroi heshtja. Frymëmarrja e shpejtuar ndihej bashkë me krismat e ndezjes së zjarrit.

Futi në xhep ato para, o Tal, se as babë e as gjysh nuk kanë marrë kurrë nga ata që kanë marrë për ushqim, madje edhe u kemi dhënë, por është dashur të kërkosh e jo të hysh me ligësi, ti bashkë me njerëzit e tu. E di që Bardhi është kërcënuar rëndë, por pa lejen time ai nuk ka vepruar tutje asgjë. Kam menduar ndryshe të ndahemi, por kur i përmend fëmijët, unë ligështohem para tyre.

A do të ma shtrish dorën e pajtimit, o Din burri?

Dini i shikoi të bijtë e ata ishin gati në lot se nuk e kishin ditur nevojën e familjes së Talit, por edhe në mendje e arsyetonin se vërtet toka ishte në fshat të tyre dhe ishin shumë larg fshatit.

Falë ju qoftë e më vjen mirë që fëmijët e kanë ngrohtë në këtë acar e madje aq më keq po të kishin mbetur edhe pa ushqim. Nuk jemi parë gjatë dhe kam menduar se qëndroni mirë ekonomikisht.

U shtrinë duart e pajtimit, por edhe loti nuk mungoi. Njëra palë nga keqardhja e tjetra nga shpirtbardhësia dhe ndihma skamnorëve.

Foli ngadalë me djem dhe u dhanë ende gjëra ushqimore e dru. E shtruan darkën dhe ranë për të fjetur atë natë në konak të Dinit.

Dini bluante në vete se po të shpejtonte do të vepronte keq. Skamja e verbon njeriun, nuk mendon me kokë, po edhe fëmija pa ushqim! Tmerr! Dini nuk e kishte ditur këtë.

Të nesërmen i përcollën, ndërsa Tali me njerëzit e tij mbetën pa fjalë kur i panë të gjitha ato gjëra ushqimore e drutë. Dini i vëzhgoi derisa u dukën sa një pikë në bardhësinë e borës.

Toka nuk na takon neve se nuk e kemi krijuar, kurse zemra, falja, mirëkuptimi e dashuria po.