Skender Hushi

Kur Ajnshtajni dha leksione në universitete të shumta amerikane, pyetja e përsëritur që studentët i bënë atij ishte:

– A beson në Zot?

Dhe ai gjithmonë përgjigjej:

– Unë besoj në Zotin e Spinozës.

Shpresoj që kjo pjesë e historisë të jetë po aq e dobishme për ju sa është për mua.

Baruch de Spinoza ishte një filozof holandez i cili konsiderohej si një nga tre racionalistët e mëdhenj të filozofisë së shekullit të 17-të, krahas filozofit francez Descartes.

Ja disa prej tij.

Ky është Zoti ose natyra e Spinozës:

Zoti do të kishte thënë:

Mjaft u lutët dhe goditët veten në kraharor!

Ajo që unë dua që ju të bëni është të dilni në botë dhe të shijoni jetën tuaj.

Unë dua që ju të kënaqeni, të këndoni, të argëtoheni dhe të shijoni gjithçka që kam bërë për ju.

Mjaft shkove në ato tempuj të errët, të ftohtë që vetë i ndërtove dhe thuaj se janë shtëpia ime!

Shtëpia ime është në male, në pyll, lumenj, liqene dhe plazhe. Aty jetoj dhe aty shpreh dashurinë time për ty.

Mjaft më fajësove për jetën tënde të mjerueshme; Unë kurrë nuk të thashë se kishte ndonjë gjë të keqe me ty se ishe mëkatar, ose se seksualiteti yt ishte një gjë e keqe!

Seksi është një dhuratë që të kam bërë dhe me të cilën mund të shprehësh dashurinë tënde, ekstazën tënde, gëzimin tënd. Pra, mos më fajëso për gjithçka që të bënë të besosh.

Mjaft lexove shkrime të shenjta të pretenduara që nuk kanë asnjë lidhje me mua. Nëse nuk mund të më lexosh në një lindje dielli, në një peizazh, në pamjen e miqve të tu, në sytë e djalit tënd…

➤ nuk do të më gjeni në asnjë libër!

Më beso dhe mos më pyet më. Do më thuash si ta bëj punën time?

Mjaft u frikësove kaq shumë nga unë. Unë nuk ju gjykoj, nuk ju kritikoj, as nuk zemërohem, as nuk mërzitem, apo ndëshkoj. Unë jam dashuri e pastër.

Ndaloni së kërkuari falje, nuk ka asgjë për të falur. Nëse të kam bërë… Të mbusha me pasione, kufizime, kënaqësi, ndjenja, nevoja, mospërputhje… vullnet i lirë. Si mund t’ju fajësoj nëse i përgjigjeni diçkaje që ju kam vënë? Si mund të të ndëshkoj që je kështu siç je, nëse unë jam ai që të kam bërë A mendon se mund të krijoj një vend për të djegur të gjithë fëmijët e mi që sillen keq për pjesën tjetër të përjetësisë?

Çfarë lloj zoti mund ta bëjë këtë?

Harroni çdo lloj urdhërimi, çdo lloj ligjesh; ato janë ligësi për t’ju manipuluar, për t’ju kontrolluar, që vetëm krijojnë faj në ju.

Respektoni bashkëmoshatarët tuaj dhe mos bëni atë që nuk doni për veten tuaj. Gjithçka që kërkoj është që ti kushtosh vëmendje në jetën tënde dhe që vigjilentja jote të jetë udhëzuesi yt.

Të dashurit e mi, kjo jetë nuk është sprovë, as hap, as hap në rrugë, as provë, as prelud për në parajsë. Kjo jetë është e vetmja gjë këtu dhe tani dhe gjithçka që ju nevojitet.

Unë ju kam vendosur absolutisht të lirë, pa çmime ose ndëshkime, pa mëkate ose virtyte, askush nuk mban një shënues, askush nuk mban një rekord.

Ju jeni absolutisht të lirë të krijoni në jetën tuaj parajsë ose ferr.

➤ Mund të të them nëse ka ndonjë gjë pas kësaj jete por mund të të jap një këshillë. Jeto sikur nuk ka. Sikur kjo është shansi juaj i vetëm për të shijuar, për të dashur, për të ekzistuar.

Pra, nëse nuk ka asgjë, atëherë do të keni shijuar mundësinë që ju dhashë. Dhe nëse ka, ji i sigurt se nuk do të pyes nëse je sjellë mirë apo gabim, do të pyes. A ju pëlqeu? U kënaqët? Çfarë ju ka shijuar më shumë? Çfarë mësove?…

Ndaloni së besuari në mua; të besosh është të supozosh, të hamendësosh dhe të imagjinosh. Unë nuk dua që ju të besoni në mua, unë dua që ju të ndjeheni në mua. Unë dua që ju të më ndjeni mua në ju kur puthni të dashurin tuaj, kur e takoni vajzën tuaj të vogël kur përkëdhelni qenin tuaj, kur laheni në det.

Mjaft më lavdërove, çfarë lloj Zoti egomaniak mendon se jam?

Jam mërzitur duke u lavdëruar, jam lodhur duke u falënderuar. Ndjeheni mirënjohës? Vërtetoje duke u kujdesur për veten, shëndetin tënd, marrëdhëniet e tua, botën. Ndjenja e shikuar, e tronditur?… Shprehni gëzimin tuaj! Kjo është mënyra për të më lavdëruar mua.

Ndaloni së komplikuari gjërat dhe përsëritni si një papagall atë që keni mësuar për mua.

E vetmja gjë e sigurt është se ti je këtu, se je gjallë, se kjo botë është plot mrekulli.

Për çfarë ju duhen më shumë mrekulli? Pse kaq shumë shpjegime?

➤ më kërko jashtë, nuk do të më gjesh. Më gjeni brenda… atje po të rrah.

Spinoza.