Istref  Haxhillari

Ajo i thoshte shpesh:

– Me burrin, njëmbëdhjetë vjet, me ty trembëdhjetë.

Ai e dëgjonte dhe s’bëzante.

Aksidenti vinte herë i trishtuar me lot e keqardhje, herë i ftohtë e i largët si diçka që i pati ndodhur dikujt tjetër. Plarenti kishte krijuar së fundi një përfytyrim të përafërt të ngjarjes së trishtuar…

I shoqi u kthye në agim, i lodhur, i zverdhur. Rubina e gdhiu, duke vështruar rrugën nga do të vinte. Një shi i shtruar, agresiv godiste pa reshtur xhamat e dritareve, ia turbullonte pamjen.

– Patëm shumë ngarkesë, – justifikoi vonesën, – më bëj gati dushin.

– Mund të telefonoje, – i tha ajo, – mbeta tërë natën duke soditur shiun.

– Sa bëhesha gati të merrja, shpifej diçka urgjente, më pengonte.

Gruaja e re u mbush me frymë, mëria u davarit aty për aty.

‘Dhe ti, – i tha vetes, – mendja vetëm për keq të shkon’.

Burri u shtendos, lejoi një hije të vogël buzëqeshjeje t’i endej sipër buzëve, po kjo nuk ia ndryshoi pamjen, fytyra pa shprehje si fund pellgu i tharë, e kishte humbur prej kohësh gazmendin. Derën e banjës e hapi me këmishën krahëve, pa kthyer kokën pas. Rubi regjistroi me saktësi të gjitha veprimet, lëvizjet e kujdesshme, si të fshihte diçka të turpshme, vështrimin e trembur prej fajtori, buzëqeshjen false dhe u përnarit.

Gjithçka u rikthye më e pagabueshme se kurrë.

Thoshin se shkonte me nusen e vëllait. Nuk i besohej, e pamundur të mbërrinte deri aty, po komshinjtë s’linin rast pa hedhur romuze. Sa e shihnin të afrohej në oborr, i thoshin si pa të keq:

– Po të vjen burri, Rubi.

Nuk e dinte të vërtetën, ishte e turbullt, po s’i ndahej dyshimi se diçka anormale, shumë më e thellë nga sa dukej, ndodhte larg syve të saj. Jeta e kishte mësuar se njeriu që kridhet në punë përtej cakut të zakonshëm, përpiqet t’i shkasë do farë brenge, si mënyrë për të humbur mendjen. Të qe tjetër, gjysma e së keqes, po kunata! Skenat e përfytyrimit parakalonin me shpejtësi, pa arritur të fiksoheshin. Dyshimet i dhanë dhimbje të thekët koke si paralajmërim dhe ndenji në këmbë pas derës së mbyllur, derisa zhurma e currilave të ujit u ndërpre.

Ai doli i shkujdesur, duke fishkëllyer një melodi të njohur. Pa të shoqen aty ku e kishte lënë dhe u vrenjt, ndërpreu fishkëllimën, u kthye nxitimthi në anën tjetër, po nuk ia doli, dëmi u bë: mbi gjoks i feksi një njollë e madhe si hartë e vizatuar pa kujdes me bojëra të zeza e të kuqe. Zgjatimi si pikë loti zbriste gjer poshtë nën sisën e djathtë.

Çehrja e fytyrës i ndërroi, po s’e dha veten.

– Nxitoj, – i tha duke e puthur lehtë në faqe, pa guxuar ta vështronte drejtpërdrejt.

Nuk ishte prekja intime e të dashurit, as përkëdhelja rutinë e burrit. Sytë dredharakë e patën të pamundur të fshiheshin.

Rubina u ndje e poshtëruar si kurrë ndonjëherë, i erdhi të bërtiste, ta çirrte, t’ia përplaste në sy. Nuk bëri asnjërën.

As kur e puthi në faqe.

U dha mëngjes fëmijëve, i mori për dore, e la djalin në kopsht, vajzën te dera e shkollës, i ndoqi me sy, derisa hynë secili në klasën e vet dhe u nis në punë. Rrugën për te kopshti numër  pesë në anën tjetër të qytetit e përshkoi me nxitim, duke iu shmangur të njohurve, si të kishte frikë mos i zbulonin sekretin. Hyri në hullinë e rutinës së përditshme, pa mundur të rifitonte qetësinë e zakonshme. Që nga mëngjesi ora i ngeli në një vend, mendime të hidhura i trokisnin në kokë si ogur i keq.

‘Atje ka qenë, ku tjetër? Pse dreqin u ngatërrua me kunatën? Përse zgjodhi atë, nuk kishte të tjera? Se mos qe e bukura e dheut! Sa turp!’

E kishte dashur, sigurisht, asgjë nuk mund të harronte. Ëndrrat e adoleshentes të paformuar si femër, fluturuan te ai burrë. Priste me padurim mbrëmjen të përvidhej nga shtëpia, ta adhuronte larg syve të botës. Rrethinat buzë lumit u bënë streha e lumturisë; aty humbi virgjërinë, njohu kënaqësitë e seksit, ëndërroi të ardhmen. Priti tre vjet e gjysmë të gjente paqen e martesës si ajo e prindërve.

E kotë, jeta paskej qenë tjetër gjë, ndryshe nga sa e përfytyroi atëherë…

Pasi mbaroi pushimi i madh dhe të vegjlit rifilluan mësim, te dera e kopshtit u dha i vëllai. Hera e parë që vinte aty, u habit, pandehma të turbullta ia errësuan vetëdijen.

– Është Rubi? – e dëgjoi të pyeste rojën.

– Po, – u përgjigj ai.

– Thuaj të dalë.

Zbriti shkallët buzagaz, siç bënte sa herë haste vëllain e vetëm. E shkathët, e imët, me flokë të gjatë, gjinj të mëdhenj, linja të pa cenuara nga dy lindje radhazi, përparësja e thjeshtë e punonjëses sociale merrte vlera estetike në trupin e pakët e të rregullt. Hynte në sërën e femrave që dinë ta mbajnë veten dhe u përshtaten situatave, po kur u gjend pranë tij, iu prenë këmbët. Një çehre e zbehtë vdekjeje i zaptonte të gjitha tiparet, fytyra i ngjante armës të zbrazur para kohe që pret të mbushet për qitjen e radhës. Rrallë e pati kapur në atë gjendje të mjerueshme.

‘ Plasi, – mendoi, – e paska marrë vesh’, – kishte mbërritur ajo që i trembej: e papritura dhe e pritura.

Priti që i vëllai me atë karakterin e rrëmbyer dhe temperament të dhunshëm, të shpërthente. Fundja kishte të drejtë, e shoqja shkonte me burrin e saj, s’bëhej më keq. Nuk e deshi atë martesë, u përpoq ta ndalonte, madje të gjithë i dolën kundër, por ajo s’u tund, dashuria në moshën e adoleshenteve nuk njeh kufi, çdo logjikë bëhet e pavlefshme.

U bë gati të dëgjonte më të keqen, por ai vazhdoi të heshtte si t’i kishte ikur goja. Diçka nuk funksiononte, a thua fatkeqësia i kishte bllokuar receptorët e inatit. Sekonda të tëra vështruan njëri-tjetrin, derisa artikuloi tri fjalë fatale me sytë në askund.

– Ka bërë aksident.

Rubi shtangu, fytyra i ndryshoi.

– Kush? – zëri tingëlloi i çjerrë.

– Yt shoq.

Një parandjenjë e hidhur zuri ta shponte si gjilpërë e helmatisur, harroi gjithçka nuk shkonte si duhej mes tyre, sytë pis të zinj ia mbuluan lotët.

– Shpëtoi? – e pyeti me një fill shprese që u fashit menjëherë.

– Ishte me shpejtësi…

Rubina kujtonte nëpër mjegull trupin e copëtuar, sytë e ftohtë gjysmë të mbyllur si dy prerje horizontale, fëmijët që ulërinin, njerëzit që e ngushëllonin. Në kufomën e copëtuar prej përplasjes fatale, njolla kobzezë me pikën e lotit përfund nuk kishte pësuar gjë.

Dhe as kaloi pa u vënë re…

Gjithçka u vesh me ngjyrën e zezë, fundi, bluza, rripi i mesit, këpucët. Edhe çorapet të zeza, çdo ditë e saj u bojatis me të zezë. Brenda javës një nishan fëmijërie, i fjetur vite me radhë prapa veshit të majtë, u kthye në gjëndër të shëmtuar e të frikshme. Në fytyrë, qafë, përreth buzëve u shfaqën rrudha të imëta si vija hartash të fotografuara nga ajri. Rubi i kapërdinte me indiferencë të gjitha, sikur gjurmët e rrënimit të mos ndodhnin në trupin e saj, po gjetkë, shumë larg prej aty.

Iu nënshtrua gjendjes së re sipas mënyrës së vet. Kudo ndodhej kujdesej ta bënte sa më pak të dukshme praninë, hante pak, ngrihej herët, punonte më shumë. Edhe të zgjuarit nga gjumi u bë i dhimbshëm, ideja se niste një ditë të re fillikat i jepte dhimbje në kraharor.

Tridhjetë e shtatë vjet dhe vejushë.

Nuk qe e vështirë ta shtije në dorë: kur një grua e ve e sheh veten të përjashtuar nga festa e jetës, çdo gjë ndodh. I erdhën rrotull disa burra, po marrëdhëniet me ta qenë të sipërfaqshme dhe të shkurtra. Asnjëri nuk mundi t’ia mbushte boshllëkun e përhershëm që zgjerohej pas çdo takimi romantik.

Kur Plarenti i kërkoi të takoheshin, pranoi pa bërë naze. Ndonëse në moshë ai dukej i ri, i freskët, sikur linte pas vitet, i pacenuar prej tyre. Mendoi se do të zgjaste aq sa të tjerët, ndoshta më pak, përvojat e shkuara e bënin skeptike, po trembëdhjetë vjet kaluan pa e kuptuar. E takonte mbrëmjeve, ditën, mëngjeseve, si të qëllonte. Dinte të kënaqej dhe dinte të respektonte. Pa kaluar viti iu bë i afërt dhe krejt i domosdoshëm, mezi priste orën e takimit, si atëherë në moshën gjashtëmbëdhjetë vjeçare kur vraponte bregut të lumit. Takimet qenë të zjarrta, të shpejta dhe mbresëlënëse; shkrirjen e trupave në atë harbim të çuditshëm e pati hasur shumë rrallë. Kur nuk  takoheshin ditët e caktuara, shqetësohej, bëhej keq fizikisht dhe habitej pse lumturia shkaktonte kaq shumë vuajtje!

Plarenti i ngjante luanit të plagosur që lëpin plagët pas një beteje të gjatë. Ishte i pasigurt në se ra në dashuri me të, më tepër i dukej marrëveshje e heshtur ku secili kryente punën dhe merrte hakun e vet. Asnjëherë nuk i tha se e dashuronte, as çastet e pasionit të zjarrtë, kur gulçonte dhe djersinte.

Rubi nuk e zëvendësoi Serenën, po diti të ruante një pozicion komod që e kënaqte.

Derisa erdhi një ditë që shkatërroi gjithçka…

 

***

 

Mbrëmja vjeshtore spërkaste me të gri të thellë parkun e liqenit, një hënë blu e errët peshonte në qiell, sfidonte retë. Elini recitoi poezinë e thurur enkas që përkonte me peizazhin, pastaj e shikoi drejt në një mënyrë që nuk donte shumë mundim të kuptohej. Rubi i kthente në shaka vështrimet me dy kuptime të shokut më të ngushtë të Plarentit dhe ai tërhiqej i mundur, po këtë radhë s’u ndal.

– Nuk ka për ta marrë vesh, të siguroj, – guxoi më tej. Hera e dhjetë që e gjuante dhe e para që ia tha direkt, pa nënkuptime.

Vështrimi i gruas ngeci poshtë belit të tij, aty ku strehohej e fshehta e atij takimi, e vetmja  që e pengonte të ikte. Vetë burri ishte pa rëndësi.

– Ku i dihet? – largoi sytë, po qe tepër vonë. Një ngrohtësi e çmendur i përfshiu gjithë trupin, gjoksi i mbushur po i shpërthente kopsat e përparëses… nuk ishte grua e pastër, as pati qenë ndonjëherë e tillë.

– Për mua nuk do ta besonte, – i tha Elini i emocionuar. E pikasi se nuk kishte veshur asgjë poshtë. Nga aroma e lehtë e grave

– Se si më duket, – u luhat dhe ndjeu ngrohtësinë midis kofshëve t’i kthehej në lagështi.

– Këto punë mbeten të mbyllura, ti e di.

– Jo për një kohë të gjatë, – zëri i tkurrur nuk ia fshehu tronditjen.

– Do të pëlqejë, ke për të parë, – fjalët tingëlluan të buta e të ëmbla si muzikë e vjetër, e

harruar diku dhe ajo mbeti pa fjalë me sytë mbi errësirën që shtrohej përtueshëm.

Elini e kuptoi me intuitë se tensioni i gruas kishte rënë, siç bien kështjellat e rrethuara për një kohë të gjatë.

– Pse të mos e provojmë, kur nuk humbasim asgjë, – i ledhatoi gishtërinjtë me duart që i dridheshin.

Rubi nuk e largoi dorën, as buzët që u hapën vetiu kur e puthi dhe zuri ta zhveshë. Diçka filloi t’i lëvizte poshtë, sikur qendra e rëndesës të kishte ndërruar vend dhe kaloi nga pasiviteti fals në psherëtima të vërteta. Iu dha me oreksin e lavires së panginjur, bërtiti dhe e çori sa mundi. Kur u ftohën gjakrat e pa se e kishte pësuar edhe vetë: njëri gji i qe skuqur flakë, tjetri varej poshtë i sakatuar. E kafshuara zinte fill te thitha e djathtë, përfundonte me një rrethore të zezë në trajtë loti poshtë gjirit.

‘Njëlloj si atëherë… çuditërisht njëlloj, a thua fati i lig deshi t’i bashkojë dy botët që i ndanin me burrin e saj të ndjerë’ – dhe për herë të parë zbuloi se kishte qenë vazhdimisht e lidhur me  të përmes atij filli heshtjeje që kapërcente murin ndarës të atyre botëve.

Elini u përkul t’i puthte buzët e njomura dhe shijoi vetëm kripën e lotëve të saj. Ajo gjëja e veçantë që e shtyu vejushën e re në takim qe zhdukur, sikur papritur një erë e fortë ta kishte marrë me vete. U mbështet në bërryl, fshiu bulat e djersës afër hundës, priti derisa rifitoi kontrollin mbi këmbët e veta.

– Ç ’më bëre! – i tha, – duhen të paktën dy javë të largohet, ndërsa ne takohem çdo dy-tre ditë.

– Gjej ndonjë pretekst, – i sugjeroi.

– Më mbaruan ato dreq periodash!

– Sajo diçka! – e kurseu veten nga angazhimi i mëtejshëm.

Ajo nuk e takoi Plarentin dy javë rresht. Çdo herë sajonte diçka të ndryshme, për të mos ngjallur dyshime. Kur i vajti, mori pamje të qetë e të shpenguar si të mos kishte bërë asnjë faj. Harrimi ishte i mundur për formatin e saj.

– Gjithë ato ngatërresa, – i kërkoi ndjesë. Sytë e vegjël, të zinj, xixëlluan prej mallit.

– U shqetësova. – i tha me sinqeritet. I  besonte s’i shkoi mendja për keq, qe bindje e fituar prej një kohe shumë të gjatë.

– Nuk ishin për t’u bërë merak, – e qetësoi.

– Hera e parë që u vonove kaq shumë.

Ajo preferoi të mos të flisnin më për gjëra të tilla, pa rëndësi.

– Jam e rraskapitur, nuk e di a do të kënaq? – e joshi duke pulitur sytë djallëzisht.

– Ka ndodhur ndonjëherë?

E përqafoi dhembshurisht, i puthi sytë e lagur, i shkoi dorën mbi flokë dhe zuri ta zhveshë ngadalë, sipas një riti të tyren: i hoqi bluzën, sutjenat, zhyti hundën rrëzë gjirit të majtë, të djathtin e vendosi në faqe, shëtiti me gjuhë nëpër bark, kërthizë, për të zbritur poshtë… aty ndaloi, vështrimi i ngriu në një pikë. Një vello e trashë misteri iu mbështoll rreth trupit, po nuk i lejoi vetes të shfaqte gjurmë revolte apo agresiviteti, përveç sigurisë së brendshme të paprekshme.

Gruaja e shtrirë nuk e kuptoi pse ndërpreu gjithçka dhe zuri të vishej. Sytë ku mungonte sinqeriteti u fiksuan mbi siluetën e tij, siç bën njeriu për të dalluar diçka shumë larg. U drodh kur pa fytyrën e  nderë e të zverdhur.

Me mendje shkoi dy javë pas.

Dhe diçka si ngushtim i zvogëloi stomakun.

Plarenti iu afrua tavolinës pa vështruar gruan e lakuriqtë, si të mos ekzistonte, ngriti gotën e përgjysmuar të verës. Gllënjka e parë ruante shijen e puthjeve të saj dhe pështyu me neveri. Pjesën e mbetur e ktheu përnjëherë.

– Ç’të ndodhi? – e pyeti ajo me zë të plogët faji.  Njolla me ngjyrë të kuqe të errët ngrihej e ulej sipas ritmit të frymëmarrjes.

– Çohu! – i tha pa ngritur tonin. Fjala e vetme tingëlloi e egër, ngaqë fytyra dhe zëri mbetën të qetë.

U vesh ngadalë pa ia hequr sytë, derisa u bind se nuk kishte kthim prapa. Në shtëpi i hoqi   të gjitha rrobat para pasqyrës. Shenja ishte aty, kryeneçe, e shpëlarë, sikur t’ia kishin bërë atë çast. Patën kaluar dy javë, pothuaj ishte fashitur, si dreqin ndodhi të freskohej në atë mënyrë?

E pabesueshme  pamja identike!

Elini i paskej helm ata dreq dhëmbësh!

U mbështet te lavamani, fshiu ballin me shpinën e dorës, i hodhi një grusht ujë fytyrës. Piklat e imëta rrëshqitën nën mjekër, përshkuan njollën nga kreu në fund. Njëra, më kryeneçe se të tjerat, lëpiu fundin e lotuar si një mallkim. Mizëri mënyrash shfajësimi nisën të përplaseshin me njëra-tjetrën si zajet e lumit të fryrë nga shira të rrëmbyeshëm, pa u fokusuar asnjëra si e besueshme.

E ktheu në realitetin e njëmendët sinjali i telefonit.

Dy herë radhazi.

– E pamundur t’i kapërdij, – i shkruante Plarenti, – ato shenja nuk t’i kam bërë unë, as do t’i bëja kurrë, e dimë të dy. Shpresoja fund të bukur, siç ishte lidhja jonë, po kjo nuk qe në dorën time. Faleminderit për gjithçka më dhurove tërë këto vite, sikundër edhe unë të dhashë çdo gjë që mund të jepja. Shpresoj të mbetemi miq për hir të asaj dashurie që ti e vrave pabesisht. Lamtumirë!

Edhe pas leximit të dytë e të tretë, i mbeti në mendje vetëm fjala e fundit, më e gjata. E kishte lënë. Përfundimisht. Rrjedha e ndjenjave të tij u ndal. Ishte fundi i një rënieje pa fund që pati filluar para tetë muajsh.

Kujtime me  dendësi mizore, si shkulmat e fundit të gjakut të një kafshe të therur, gulfuan me presionin e ujit që shpërthen nga nëntoka.

Trembëdhjetë vjet më pas dhe dashuria funksiononte ende…

Lotët nuk i ishin tharë, kur vendosi t’i përgjigjej Elinit.

‘Dil te Kredins-Bank, sa të të shoh pak!’

Në fillim u habit përse i postoi pikërisht ato fjalë, pastaj u kujtua: ishte mesazhi që dinte të shkruante më mirë.

Ia dërgonte çdo ditë Plarentit.

 

Pogradec, qershor 2016