Nga Beqir SINA
Komuniteti Shqiptaro-amerikan nga SHBA mblidhen në festivalin vjetor shqiptar të muzikës dhe folklorit kushtuar 15 vjetorit të çlirimit të Kosovës, Ky festival i organizuar nga Kisha Katolike Shqiptare Zoja e Shkodrës, Qendra Kulturore Nëna Tereze është ngjarja më e madhe kultuorre artistiek shqiptare në Shtetet e Bashkuara
BRONX NY: Mbi 3500 njerëz nga i gjithë komunitetit shqiptaro-amerikan, në të ashtuquajturën zona e Tri-Shteteve – New York – New Jersey dhe Connecticut, natën e fundit ishte e mbledhur së bashku për ndjekur mes kënaqësis dhe emocioneve të bukura muzikore – festivalin e 24 vjetor – Shqipërtar, një festë e përvitshme kjo e ngjyrave të bukuar të kostuemeve folklorike, muzikës dhe valles shqiptare, e cila vjen këtu përtje oqeanit origjinale nga Shqipëria, Kosova, Lugina e Preshevës, shqiptarëve në Mal të Zi, Maqedoni, Çamëri, Arbëri, diasporë e gjetkë.
Dhe, padyshim që kjo është dhe ngjarja më e madhe kulturore e komunitetit shqiptaro-amerikan në Shtetet e Bashkuara, e cila mbahet për çdo vit në prag të festës së madhe të Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë – 28 Nëntorit 1912 ditës së ngritjes së Flamurit – Kuq e Zi.
Mbrëmë komuniteti shqiptaro-amerikan festoi festivalin e 24 vjetor shqiptar të muzikës dhe folklorit duke ia kushtuar atë 15 vjetorit të çlirimit të Kosovës.
Komuniteti shqiptar i zonës së Tri-Shtetshit ishte i nderuar që ka qenë pjesë e kësaj feste që ka ekspozuar me muzikë, këngë, kostume, valle, humor dhe poezi , artin dhe kulturën tonë, të cilat janë pjesa më e bukur e këtij aktiviteti – ku komuniteti shqiptaro-amerikan të vijë nga të gjitha kryeqendrat shqiptare në Amerikë.
Festivali Shqiptarë u mbajtë ditën e diel, më 16 nëntor 2014, nga ora 6 e mbrëmjes deri në orën 10 të mbrëmjes në Qendrën e Arteve në Lehman College, në Bedford Park Boulevard, në qytetin e Bronxit – New York.
Për realizmin e këtij festivali një punë të madhe kanë bërë Famullitar Dom Pjetër Popaj, i cili edhe e udhëheq këtë festival – Drejtori i Qendrës Nëna Tereze: Mark K. Shkreli – Drejtor i Festivalit: Simon Vukel, dhe Drejtor Artistik dhe Regjia të cilat janë të Ludvig Çotaj
Drejtor Organizativ i këtij festivali është Fran Çotaj – ndërsa Konferencierë ishin Etrita Ibroci dhe Ariot Myrtaj. Bashkpuntor artistik: Gjovalin Lumaj kurse Reklamat janë të përgatitura nga Lule Gjokaj, Age Ivezaj, Margarita Kocovic, Daniel Tushaj. Shoqërojë festivalin Orkestra: “Alba” drejtuar nga Edmond Xhani
Kurse Këshilli Drejtues i Festivalit ishte: Simon Vukel – Drejtor Ismer Mjeku Fran Çotaj Ludvig Çotaj Mark Shkreli anëtarë.
Famullitari Peter Popaj, i Kishës Katolike Shqiptare “Zoja e Shkodrës” në Hartsdale, ka përshëndetur dhe i ka uruar me këtë rast mbarësi aktivitetit – duke folur në Festivalin e 24 të Shqiptarë – Kurseassemblyman i parë shqiptarë i shtetit të New Yorkut, Mark Gjonaj ka përshëndetur festivalin dhe ka faleminderuar mbështetsit e tij për rizgjedhjen.
Në këtë festë të këngës, valles dhe muzikës shqiptare, janë prezantuar me interpretimet e tyre të shkëlqyera, duke marrë duartrokitjet e gjata nga publiku disa nga emrat më të njohur të skenës shqiptare si, Gezim Nika, Merita Halili, Hajro Ceka, Agron Maqellara, Kino Gara, Nik Carku, Fitore Mamaqi – këngëtaria e re e talentuara Dea Elezaj, dhe Adem Kaliqi me korin Veherada Bekteshi.
Si dhe : Grupi “Kelemendi” nga Nju Jorku , “Bashkimi” nga Bostoni, me Koreograf Bashkim Braho, Grupi “Bashkimi Kombëtar” nga Nju Jorku, Gjergj Dedvukaj, Grupi “ROZAFATI” – Koreografia: Angjelina Nika, Grupi POLIFONIK nga Bostoni, Grupi “SHQIPONJAT E VOGLA” nga Toronto – Ansambli Artistik “KENGA DHE VALLJA SHQIPTARE” – Koreografia: Pranvera Cobo, – Grupi folklorik nga Fondi i Perbashket Shqiptar, i Patersonit – koreografia Xhema.
Të gjithë kan qenë të shoqëruara mjeshtërisht nga orkestëra proffessionale “Alba”.Drejtori me Festivali e shoqëruar nga Grupi muzikor ALBA me udhëheqës artistik i grupit kitaristi mirënjohur EdmondXhani.
Festivali vjetor shqiptar, i cili është një festë e kulturës shqiptare, duke përfshirë edhe veshje tradicionale shqiptare, si xhubleta dhe chakshir, instrumente muzikore unike të tilla si çiftelia e lahute, gjethii, tepsia, fyelli, tupani, është parë si një mundësi të rrallë për të dëgjuar dhe parë një shumëllojshmëri të kostumeve shumëngjyrshe nga të gjitha trevat, muzikës dhe valles shqiptare në Amerikë.
Supriza e këtij, festivali ndoshta ishte dhe “dhurata” më e bukur e cila erdhi nga Ansambli me 60 anëtarët muzikanët amerikanë të cilët morën pjesë në këtë festival të kulturës dhe muzikës shqiptare, duke kënduar shqip së bashku me publikun dhe me muzikantët e njohur Merita Halili dhe Raif Hyseni
Kjo ndoshta ka qenë edhe kësaj radhe një nga gjërat më të bukura të këtij festivali – paraqitja e ansamblit me 60 muzikan amerikan të udhëhequr mjeshtrisht nga mjeshtri i fizarmonikës Raif Hyseni dhe “Mbretëreshës” së Këngës popullore të Shqipërisë së Mesme Merita Halili – të cilët kan formuar këtë grup të jashtëzakonshëm të amerikanëve të apasionuar pas muzikës, që këndojnë këngë të bukura popullore, dhe që të habisin me mënyrën se si kanë përvetësuar virtytet e folklorit tonë kombëtar.
Grupi u pritë me duartrokitje të zjarrta kur u shfaq për të kënduar mbrëmë në festivalin e përvitshëm folklorik që organizon Kisha Katolike Zoja e Shkodrës në New York, ku të gjithë thanë se ata :”Nuk janë shqiptarë, por këndojnë shqip më mirë se ne!”
3,500 vendet e mbushura përplot të qendrës kluturore në kolegjin e Bronxit, janë bukuria tjetër e këtij festivali, e cila tashm?7 ka bërë traditë – Ajo rregullisht është mbushur përplot me të rinjtë e të reja, deri edhe fëmijë, të rritur dhe të moshuar shqiptaro-amerikan që kan përjetuar natën më të bukur kulturore. Megjithse, shumë prej këtyre fëmijëve, janë të lindur më së shumti në këtë vend, por ata dëshirojnë të flasinshqip dhe janë krenarë për kulturën që ata kanë trashëguar nga paraardhësit e tyre. Kështu ndodhi edhe me këngën “Oh sa mirë me qen Shqiptarë ” dhe “Folë Shqip”, ku duratroktijet dhe motivi patriotik i këtij festivali i ka ndezuar ndjenjat tona kuq e zi për më shumë e 4 orë.
Të vendosur për të mbështetur traditat dhe zakonet e tyre, shqiptarët e Amerikës, edhe pse kaq shumë larg vendorigjinës së tyre, këtu përtej oqeanit janë shumë krenar dhe për Shtetet e Bashkuara të Amerikës.Mbasi shqiptarët, askund, si në Amerikë- nuk kanë gjetur një shtëpi të dytë, një mikë të madh të kombit shqiptarë – ku ata janë inkurajuar dhe të mbështetur të promovojnë traditat e tyre të lashtë dhe zakonet.
Festivali Shqiptarë, është duke u zhvilluar për 24 vjet me radhhë, dhe kjo falë atyre që e themeluan për herë të parë këtë festival – nën përkujdesjen shëmbullore nga Kishës Katolike Shqiptare Zoja e Shkodrës nëHartsdale, New York, i mbashtetur edhe nga artistë nga Shqipëria, Kosova, Mali i Zi, Maqedonia, Pesheva Valley, Çamërisë dhe të gjithë shqiptarët në Shtetet e Bashkuara, të cilët prezantojnë muzikën tradicionaleshqiptare këngën e vallen popullore .
Shumica e të pranishëmeve, dhe atyre që e themeluan këtë festival janë emigrantë të vjetër në Shtetet e Bashkuara, të cilët i kujtojnë këto festivale si një një festë të së kaluarës së tyre, por gjithashtu aty përfshihen edhe homazhe në vendin e tyre të dytë, Shtetet e Bashkuara. Qëllimi i festivalit është të ruajë këtë kulturë dhe të bëjë krenar për brezat që vijnë.
Natyrishtë, që kjo është ngjarja më e madhe shqiptare kulturore për të ruajtur dhe festuar trashëgiminë shqiptare dhe kulturës për gjeneratat që vijnë në Shtetet e Bashkuara.
Mbasi, Festivali Shqiptar (Festivali Shqiptar), me preformacën e tij ka arritur të bëjë së bashku komunitetin shqiptar pavarësisht përcaktimeve të tyre fetare dhe trevave prej nga ata vijnë. Festivali ruan dhembështet muzikë dhe valle me tradita indigjene në komunitetin shqiptar, dhe siguron që ato do të vazhdojnë të ekzistojnë dhe të kenë kuptim për brezat e ardhshëm. Në të njëjtën kohë Festivali i ofron publikut të gjerë një mundësi për të festuar dhe të ndajnë thesarin e madh të kulturës shqiptare. Së fundi, Festivali Shqiptar feston shprehjet kulturore të komunitetit shqiptar, si pjesë e identitetit tonë kombëtar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.