Nga Rita Shkurtaj
Nje analize e fillimeve te Levizjes Demokratike Shqiptare dhe vazhdimit qeverises, e pare nga nje kendveshtrim origjinal i nje te reje te asaj kohe.
Për pak ditë plotësohen tre dekada jete të periudhës së tranzicionit që në vetvete nënkupton sistem demokratik me liri dhe me të drejta të barabarta të të gjithë shoqerisë gjë e cila me këtë model socjal e sistem politik të instaluar në Shqipëri duhet të themi se jemi shumë larg demokracisë së vërtetë.
Rënja e sistemit ne vitet 90 -te bëri që shoqëria shqiptare e cunguar nga liritë dhe e penalizuar nga skamja të çlirohej në formën më çnjerzore të saj.
Ky çlirim i pa kontrolluar rrenoi edhe themelet e demokracirë, e cila akoma dhe sot është tranzit pasi që prej asaj kohe ne nuk kemi mësuar ta kuptojme vlerën dhe rolin tonë në këtë shoqëri,të ndajmë të mirën nga e keqja apo te dime shtrojme rrugën e të ardhmes se femijeve tane pse jo dhe te dinjitetit socjal nder kufitar shqiptar, ku me dore ne zemer e syte nga qielli shpresuam te bashkohemi me rrenjet e gjakut te shkeputura prej dekadash nga kufiri shtetnor i veteizolimit.
~Ja disa nga gabimet e shoqerise shqiptare ne ate momentin kritik te kalimit nga shoqeri totalitare socialiste ne shoqeri pluraliste demokratike,pasojat qe ndikojne akoma dhe sot.
-Organizimi politik i pakontrolluar beri qe frontet drejtuese te trashegohen nga te njejtit lider “komunista” dhunues,e te ngrihen ne piedistal nga vete te shtypurit me te cilet bene kompromise per mosndeshkueshmeri te fajtoreve duke u genjyer me nga nje “dore pare” pa e kuptuar se po vrasin per se dytit here nenen,baben apo te afermit e tyre me te dashur te dhunuar e masakruar nga ai sistem e te njejtit persona apo pa dhogaritur se heret apo vone,ne menyre te fshehte apo transparente do jene serisht te shtypur e te diskriminuar sikurse ne sistemin e kaluar nga keta lider dhe varsit e tyre.
-Organizimi ekonomik dhe keqmenaxhimi i burimeve te trasheguara nga sistemi monist beri qe gjendja te rrenohet akoma me shume duke falimentu,shkatrru e dhunu çdo prone te perbashket te realizmit socialist duke mos dhogaritur mundin djersen apo faktin se po rrenonin ekonomine vetjake dhe te krejt ardhmenise e tyre.E ne ecurine e viteve edhe ato qe mbeten u privatizuan nga te fortet si nenpunesa shtetnor me perfitim kapitali vetjak apo zaptimin i pronave shtenore e burimeve natyrore nga qeveritar e sundimtar te fshehur pas firmave dhe shkresave zyrtare me perfitime ligjire korruptive.
-Braktisja ne mase e teritorit i hapi rruge abuzimeve me prona me mbipopullimin e qyteteve,me zaptimin,ndertimet dhe zhfrytezimin pa kriter te pasurise kombetare,pasojat e te cilit do jene prezent edhe per shume kohe.
-Shit-blerja e votes dhe mosperfaqesimi dinjitoz ne Kuvendin e Shqiperise, i pershkallzuar ne institucione te bujshme abuzive dhe pa interes socjal ka bere qe vete shoqeia te kthehet ne nje varsi te interesit te ngushte ekonomik aq sa me plot goje mund ta quajme skllaveri moderne.
-Abuzimi dhe mos funksionimi i ligjit,perpasoje i shtetit ne hallkat me te rendesishme te mbarvajtjes se kesaj shoqerie, arsimi me reforma pilot e mesimdhenes partizan t’pa dije me kartona diplomash te blera,shendetsi shterore qe sfidohet nga privati,ekonomi liberale por e pa mbrojtur dhe e pa kontrolluar,punemarres pa status pune,te shfrytezuar nga vartesi e te pa mbrojtur nga shteti,institucionet juridike e penale te korruptuara,si dhe mungesa e politikave qe duhet te balancojne jeten socjale, ka çuar ne ate qe shoqeria shqiptare te bjere preh e korrupsionit gjithnje ne rritje..aq sa sot e ardhmja duket si nje tunel pa drite orjentuese ku çdokush ta mendoje te ardhmen larg Shqiperise.
-Paaftesia e kesaj shoqerie per te kuptuar dmth -jen e ndryshimit mes subjektit politik dhe sistemit politik ka bere qe,qe nga vitet 90-te e deri me sot te egzistojne perçamje te shoqerise,duke rene preh e hipnozes qe kane instalu keto ndasi tendencioze (perça e sundo) dhe perfitimit te subjekteve politike e liderve te tyre.
-Pandeshkueshmeria dhe mungesa e transparences ne te gjitha hallkat e jetes,nga te gjitha qeverite e pasuara ne keto 30 vite tranzicion e ka kthyer shoqerine shqiptare ne nje model vrastar e perçmues per zerat dinjitoz qe kerkojne drejtesi aq sa duke nisur nga institucionet vendore e deri ne ato me te lartat shtetnore te perpilojne nje biografi sipas modelit perçmues qe te pengojne te gjesh zgjidhje apo te vlersohesh si pjestar i kesaj shoqerie vetem se nuk pranon te skllaverohesh.
-Prezenca dhe mos kontrollimi i organizmave te shumte qe depertuan ne shoqerine shqiptare gjate ketyre 30-te viteve,te fshehur pas besimeve fetare,pakicave etnike apo organizatave joqeveritare ka bere qe jo pak here te krijohen konflikte,gati gati te improvizuara per te tjetersu apo largu vemëndjen e shoqerise nga hallet dhe problemet aktuale socjale,ku te rrenuar nga kushtet ekonomike e ne kerkim te mirqenjes, kjo shoqeri jo rralle eshte bere prehë e lemoshave ekonomike dhe bindjeve ideologjike te cilat ne menyre te fshehte po vrasin dhe tjetersojne vlerat tona etnike kulturore dhe historike.
-Edhe nderhyrja e nderkombetareve gjate ketyre viteve me se shumti ishte si nje çoroditje sa per te shtyre kohen aq sa ndryshe flasin e ndryshe bejne e ne ikje dalin ne pah edhe prapaskenat ne dem te pritshmerive te kesaj shoqerie,nga medjat guximtare e te pavarura,por te pakta ne numer.
Mund te numeroj pafund gabime me te cilat u pajtua kjo shoqeri ne keto tre dekada por smund ta ndryshoj realitetin e qensishem qe ka rrenuar dinjitetin e kesaj trashegimie sociale.
Nese duam nje shoqeri te qyteruar e me vlera te verteta demokratike e vetmja shprese mbeten emigrantet intelektual me vizjon e dije,me duar te pastra e pa lidhje me keto rrjete korruptive te integruar ne vende demokratike,te kthehen ne Shqiperi e ta permbysin kete sistem tranzit per ta filluar rrishtas nga “0”,sidomos ata me banim ne SHBA pasi i njohin mire vlerat dhe ligjet e verteta demokratike.
Eshte e lehte te braktisesh por eshte detyre te kontribosh e te mbrosh vendin dhe vlerat nga te cilat ke rrenjet.
Me moton “Shoqeria Shqiptare ka Nevoje per Ty” lutem dhe shpresoj ne ndergjegjsimin e bijve te saj me te mire me integritet e vetbësim kudo nepër botë!
Pergaditi R. Shkurtaj,
15/12/2019