Në Michigan përkujtohet 102 Vjetori i Kryengritjes së Malësisë

Pjeter Jaku

 

Para se të vinim te mbrëmja

Në Bibkliotekën e Kishës së Shën Palit, e cila  dalngadalë po merr profilin e një biblioteke funksionale me shtimin e rafteve dhe fondin e librave, Don Fran Kola kishte thirr një drekë në nderim të mysafirve të ardhur për Kryengritjen e Malësisë. Veç të ftuarve kryesorë, të cilët  do përmenden në këtë shkrim për pjesën e  aktivitetit kryesor, kishte edhe aktivistë të njohur nga komuniteti shqiptar në Michigan, si Konsulli i Nderit të Shqipërisë në Michigan, Ekrem Bardha, Kryetari i Degës së Vatres për Michiganin, Pishtari i Demokracisë Alfons Grishaj, Kryetari i Shoqates “ Malësia e Madhe” Pashko Gjokaj, aktivistë të njohur Julian Çefa, Kujtim Qafa, Toni Jynçaj, Donika Bardha, bisnesmeni Paulo Shkreli, Mondi Rakaj, Petrit Doda etj.

Gjatë drekës biseda u përqendrua në problemet e komunitetit si dhe në ato të vendit prej nga vijmë. Forma bashkëbiseduese  qe më shumë afër  një dialogu të Ambasadorit me të pranishmit, i cili mori pyetje dhe sugjerime nga Dr. Gjon Buçaj, Kryetari Ballit, Adriatik Alimadhi, Don Fran Kola, Konsulli i Nderit Ekrem Bardha, Kujtim Qafa, Alfons Grishaj, Donika Bardha e ndonjë tjetër.

Mbrëmja festive

Të dielen me  07 Prill 2013, në Sallën “ Gjergj Kastrioti” të Qendrsë së Shën Palit, nga ora 7:00 Pm deri afer ores 01:00 Am u përkujtua 102 Vjetori i Kryengritjes së Malësisë, një nga ngjarjet më të njohura të historisë tonë. Mbrëmja festive në përkujtim të kësaj ngjarje ishte nën kujdesin e Shoqatës  Patriotike-Atdhetare “ Malësia e Madhe” dhe Këshilli i Kishës së Shën Palit. Fjalën e mirëseardhjes e mbajti Kryetari i Shoqatës, Pashko Gjokaj, pasi më parë kishin hyrë  flamurtarët, në krye të të cilëve printe veterani i njohur Vasel Ujkaj, pas   hymneve të flamujve Shqiptar dhe Amerikan, që u interpretua nga e njohura Ermelinda Paparisto, dhe pas mbajtejes së një minuti heshtjeje në kujtim të rënëve në këtë betejë.

Pashko Gjokaj

Moderator të këtij aktiviteti ishin Ndue Gjekaj dhe Eliza Lulgjuraj, një e re e lindur në Amerikë, por që fliste për t’u pasur zili gjuhën shqipe.

Moderatoret, Ndue Gjekaj dhe Eliza Lulgjuraj

Mbrëmjen përkujtimore e nderonin me pjesëmarrjen e tyre: Ambasadori i Shqipërisë në Amerikë, Gilbert Galanxhi me zonjen e tij si dhe  atashetë ushtarak Albert Mullai dhe Everest Haxhi, Konsulli i Përgjithshëm në Amerikë, Dritan Mishta me zonjen e tij, Kryetari i Federatës Panshqiptare “ Vatra”, Dr. Gjon Buçaj me zonjën e tij, Kryetari Ballit Kombëtar Shqiptar, njëkohëshëm Zevendës Ministër i Transporteve të Republikës së Shqipëris, Adriatik Alimadhi me një ekip të partisë së tij, etj… Nga përsonalitetet  amerikane ishin Majori i qyetit Sterling Heights dhe menxheri i Shelby Township.

Pas fjalës së mirësardhjes përshëndeti Don Fran Kola, famullitar i Kishës së Shën Palit dhe , Dom Ndue Gjergji nga Kisha katolike “ Zoja Pajtore” në Michigan. Don Fran Kolaj pasi falenderoi pjesëmarrsit  në përkujtim të kësaj ngjarje historike dhe bekoi darken, ndër të tjera tha:

Don Fran Kola

“Nuk janë malet e vrazhda, as jeta e vështirë, që e bëjnë malësorin në veçanti, e shqiptarin, në përgjithësi, guximtar e të fortë. Jane virtytet e Nderit, Burrerise,   Beses,Urtise,Drejtesise,Bujarise, Trimërisë dhe Mikpritjes, që ia forcon zemrën, ia mbush syrin me shkëndija e shpirtin me guxim, aq sa të mos i trembet asnjë armiku, asnjë rreziku, as luftës, as gjakut, as vdekjes! Pra, jane virtytet qe ia mbajnë njeriut moralin lart ne çdo rast;e bëjnë krenar, e nxitin t’i besoj vetes dhe t’i beje ballë çdo së keqeje.”

Gërshetimi i programit muzikë dhe përshendetje ishte realizim i bukur, sidomos me vallet e fëmijeve interpretuar mjeshtrisht prej tyre nga puna e koreografes së njohur, Joli Paparisto. Fjalën kryesore për këtë ngjarje historike e mbajti Lekë Camaj, malësor përndryshe me banim e  punë në Kosovë, një nga shqiptarët e nderuar në lidhje me çeshtjen e Kosovës, të cilin serbët e kishin pasur gjithëmonë në shenjester.

Lekë Camaj

Ai i dhuroi Shoqatës “ Malësia e Madhe” një  vepër arti ( pikturë), ku ishin portretet e Dedë Gjo Lulit dhe Kolës ( të birit), realizuar sipas një fotoje të Marubit.

Takimin e përshendetën Ambasadori Galanxhi, Kryetari i “Vatrës” Dr. Buçaj, Kryetar i Ballit Kombëtar, Adriatik Alimadhi, Majori i qytetit Sterliung HTS, menaxheri i Shelby Twp.

Dr. Gjon Buçaj

 

 

 

Adriatik Alimadhi

Simon Sinishtaj recitoi një fragment nga “Lahuta e Malësisë” e Gjergj Fishtës, ndërsa në fund folën edhe Lulash Palushaj e Rrok Doka Junçaj. Përkujtimi i ngjarjeve të tilla, sidomos për brezin e ri, është me të vërtetë arritje e edukimt atdhetar në  diasporë, kjo më së shumëti meritë e qendrave fetare dhe veçanërisht qendres së Shën Palit, e cila ka marrë rolin kryesor në këtë fushë të rëndësishme. Nuk ka asnjë aktivitet, duke përfshirë edhe dasmat e ditëlindjet, aktivitetet kulturore, ngjarjet historike, deri tek takimet në dukje jo të kësaj rëndësie, që në këtë qendër të mungoi Flamuri, kënga patriotike, vallja e bukur shqiptare e deri tek pijet e gatimet tradicionale të një cilësie shumë të mirë.

 

 

 

 

 

 

 

Fjala përshëndetëse e Ambasadorit të  Republikës së Shqipërisë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Gilbert Galanxhi

 

 

I nderuar z. Pashko Gjokaj

President i shoqatës shqiptaro-amerikane “Malësia e Madhe”

I nderuar Don Fran Kolaj

Drejtues i komunitetit katolik të Kishës së Shën Palit

I nderuar z. Ekrem Bardha

Konsull i Përgjithshëm Nderi i R.Sh. në Michigan

Të nderuar pjesëmarrës dhe të ftuar,

Motra dhe Vëllezër,

Ju sjell përshëndetjet më të përzemërta dhe vlerësimet më të larta

të qeverisë shqiptare dhe të Ministrit të Punëve të Jashtme të sapoemëruar

z. Aldo Bumçi, për punën e palodhur dhe përkushtimin

shembullor në ruajtjen e historisë, traditave, gjuhës e kulturës sonë

të lashtë.

Gjithashtu, më lejoni t’ju falenderoj nga zemra për mundësinë që

më krijuat mua dhe bashkëshortes time, si dhe stafit të

Ambasadës, për të marrë pjesë në këtë ceremoni përkujtimore,

mbresëlënëse dhe kuptimplotë, në përvjetorin e 102-të të

Kryengritjes së Malësisë së Madhe – djepit dhe kështjellës së

shpirtit liridashës të kombit shqiptar.

Ashtu siç është cilësuar nga shumë studiues, patriotë e shtetarë,

Kryengritja e Malësisë së Madhe ishte preludi i Pavarësisë, ishte

kushtrimi mbarë-shqiptar i brezave liridashës për t’i dhënë fund një

herë e mirë pushtimit dhe zgjedhës otomane; sa bukur e ka

përshkruar At Gjergj Fishta këtë kushtrim:

“Se me sodit emni i Zotit,

Ç’ka jemi nipa t’Gjergj Kastrioitit,

E shqiptarë që i thom na vetit,

Ma duva nuk i mbajmë mbretit”.

Të nderuar pjesëmarrës,

Sot ne përkujtojmë me nderim të thellë emra fort të ndritur që i

dhanë jetë, gjak e motiv Kryengritjes; përkujtojmë Dedë Gjo Lulin,

Mehmet Shpendin e Isa Boletinin, Çun Mulën e Baca Kurtin, Ndue

Gjonin e Hilë Mosin, Risto Siliqin e Luigj Gurakuqin, e shumë e

shumë të tjerë që me pushkë e penë gdhendën historinë e lirisë;

nderojmë Grudën e Hotin, Kastratin e Shkrelin, Plavën e Gucinë,

Kelmendin e Tuzin, Shkodrën e Nën-Shkodrën, që ndezën

shkëndijën e lirisë për gjithë Shqipërinë.

Lavdi të përjetshme të gjithë këtyre emrave pishtarë për Lirinë e

Pavarësinë e Kombit Shqiptar!

Në 24 mars 1911, burrat e burrneshat e Malësisë së Madhe ndezën

shpresën e shqiptarëve që Flamuri i Kastriotit të valëvitej sërish i

lirë mbi çdo oxhak shqiptar; që gjuha jonë e lashtë dhe e bukur

shqipe të flitej e shkruhej në çdo cep të trojeve shqiptare; që një nga

popujt më të lashtë të Ballkanit, populli shqiptar, të kishte shtetin e

vet, të lirë e të pavarur.

Historia dëshmoi se përpjekja titanike e filluar në 24 mars 1911 i

dha zemër gjithë trojeve shqiptare, që njëra pas tjetrës bashkuan

zërin, mendjet, pushkët e gjakun, për të kurorëzuar në 28 nëntor

1912 shpalljen e pavarësisë së Shqipërisë.

Për të ndeuar historinë, më lejoni të falenderoj Kishën Katolike

Shqiptare për kontributin dhe rolin e pamohueshëm historik në

dobi të kësaj kryengritjeje, por edhe të pavarësisë së Shqipërisë në

tërësi. Mendjet e ndritura dhe patriote të klerikëve katolikë

shqiptarë të kohës, me vetëdije e largpamësi, me qartësi politike dhe

diplomaci bashkëkohore, arritën të ngrihen mbi interesat e një

grupimi fetar për t’i dhënë jetë idealit shumë-shekullor të mbarë

kombit shqiptar që kurrësesi nuk mund të hiqej nga kujtesa

kombëtare shqiptare, idealit që jetonte për çdo shqiptar në Heroin

tonë Kombëtar, Gjergj Kastriotin Skënderbeun, në sallën e të cilit

edhe sot jemi mbledhur.

Të nderuar pjesëmarrës,

Historia ka treguar dhe vazhdon të tregojë se shqiptarët kurrë nuk

kanë bërë as edhe një luftë të vetme pushtuese; në të kundërt, ndër

shekuj kanë luftuar vetëm për lirinë dhe nderin e tyre. Nuk është e

rastit që Zoti e bekoi kombin shqiptar me Nënë Terezën, nënën

shenjtore shqiptare që e nderon mbarë njerëzimi. Ndër shekuj kemi

pasur dhe vazhdojmë të kemi heronj, të shpatës, pushkës e penës,

por mbi të gjitha, të fjalës së Zotit.

Vëllezër e Motra,

Jemi krenarë që jemi shqiptarë, sepse kemi me Çfarë dhe me Kë të

krenohemi. Sot, të mbledhur këtu në këtë sallë të shenjtë, me

mijëra kilometra larg trojeve shqiptare, në këtë vend të bekuar që

quhet Shtetet e Bashkuara të Amerikës, jemi që të gjithë

dëshmitarë se dashurinë për Atdheun e mbajmë të gjallë, se

zakonet, gjuhën, traditat e kulturën shqiptare kemi ditur ta

përcjellim nga njeri brez tek tjetri, se patriotizmin shqiptar dimë ta

mbajmë gjithmonë ndezur dhe do ta trashëgojmë tek brezat që do

vijnë, në trojet shqiptare, por edhe kudo ku shqiptarët jetojnë e

punojnë.

Zoti ju bekoftë!

Zoti e bekoftë Kombin Shqiptar!

Zoti i bekoftë Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe diasporën

shqiptare që jeton e punon këtu!

I përjetshëm qoftë emri dhe kujtimi i Heronjve të Kryengitjes së

Malësisë së Madhe!

Ju faleminderit.

 

Foto nga aktiviteti:

 

Pritja

Hyrja e flamujve

 

Grupi i valleve te Kishes se Shen Palit

 

Gjatw interpretimit te hymneve

 

Nga e majta ne te djathte: Gjeto Ivezaj, Kujtim Qafa, Donika Bardha

Dhe Nikoll Pepa

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *