Pi verë mos pi hashash (Sofizmi i hashashit)

BLERTA HAXHIAJNga Blerta Haxhiaj

Sofizmi i hashashit është i shumtë dhe i admirueshëm, duke u kujdesur për optimizmi si nga drejtuesit dhe efektivët që ajo transformon dëshirën në realizim. Ajo është e njëjtë, pa dyshim, në shumë raste të jetës të zakonshme. Nuk do të kishte asgjë të panatyrshme ku çdo njeri duke qenë përfaqësim simbolik i historisë, duke parë një herezi të turpshme, një fe monstruoze lind në një mendje frikacake duke dhënë veten deri në mëshirën e një droge djallëzore dhe që buzëqesh në degradimin e aftësive të veta. Adhurimi, lutja, ëndrrat e lumturisë fluturojnë dalin nga energjia ambicioze dhe madhështia e një raketë. Ashtu sipluhuri e ngjyrosja e zjarrit ato zbehet dhe zhduken në errësirë si një lloj kombinimi sentimental në të cilin dashuria delikate e një hashashi nuk mund ta japë hua. Domosdoshmëria dhe falja e bën imagjinatën më të zgjuar dhe më lutëse si dhe vetë-pendimi në dramën djallëzore, e cila vetëm shprehet nga një monolog i gjatë mund të veprojë si një nxitje dhe fuqishëm ta rindez entuziazmin e zemrës. Pa dyshim, Balzaku mendonte se për njeriun nuk ka një turp më të madh, vuajtje më të madhe, se sa të heq dorë nga ai/ajo që do. Ka ditë që njeriu zgjohet me një vision të ri dhe gjenial për ata që e dinë se si ta vëzhgojnë veten që ruajnë kujtime dhe impresione. Ata që kanë një konstrukt të barometrit të tyre shpirtëror ndonjëherë shënjojnë vëzhgimin në mendjen e tyre, ditët e lumtura dhe minutat e kënaqësisë. Bota morale na hap dyert për një prespektive të vagët por me qartësi të dukshme. Përmes këtij këndvështrimi ndoshta i frikshëm nga një numër që mund ta mposhtin atë, bota e jashtme shfaq te vetja një besim të pamposhtur, një qartësi e këtij konturi me një pasuri kolorite që duhet admiruar. Gjëja singulare në kushtëzimin e shpirtit dhe të ndjesisë nëse krahasohet me hijet e ekzistencës që nuk janë të krijuara nga shkaktarët e dukshëm apo të lehtë jepen në sajë të higjenes së mirë dhe të një regjimi të mënçur. Ligjet absurde manifestojnë në vete orgjitë e turpshme të imagjinatës pas një abuzimi aq të dijshem të arsyes të qëndrueshme dhe racionalisht i përdorshem dislokon akrobacitë dhe konditat abnormale të shpirtit si shenjues i vërtetë. Si një pasqyrë magjike ku njeriu e fton veten të shikojë më të mirën e tij, një eksitim engjëllor, një rehabilitim i tipit gjithëpërfshirës. Si fantazëm është diçka e papritur, si një lloj obsesioni, obsesion inert nga ku duhet të materializohet. Kjo tregon një lloj ekzistence të fisme dhe shpresën për të marrë vemendjen e përditshmërisë dhe të vullnetit njerezor. Mprehtësia e mendimit, entuziazmi i kuptimit dhe i shpirtit në çdo moshë duhet të shfaqet te njeriu si bekim dhe për këtë arsye kënaqësia e menjëhershme mund të kontrrollohet pa u shqetësuar se po dhunohen ligjet morale të konstitucionit njerëzor.“Të gjitha rrugët të drejtojnë në Rome” dhe aplikimi i tij në botën morale ndryshe mund të kuptohet si në të gjitha rrugët që drejtohen drejt ndëshkimit apo shpërblimit, dy forma të përjetësisë. Mendja e njeriut është e ngjitur me zamke, me pasion, por është edhe e kundërta e tij palumturia që natyralisht shthurja është e barabartë me prirjen tij të papritur edhe pse paradoksale virtyti është i mbushur me paradokse e cila e lejon të kthehet në shumë qëllime që mund ta tejkaloje këtë pasion. Njeriu kurrë nuk imagjinon se ai po shitet me shumicë. Ai harron së në këtë pasion ai përputhet me një lojtar më dinak dhe më të fortë se ai. Charles Baudelaire tregon se lordi i dukshëm i natyrës, njeriu, dëshiron të krijojë parajsën nga kimia, duke fermentuar pijet, si një maniak që dëshiron të zëvendësojë furnizimin solid. Subjekti i hashashit është trajtuar tashmë, dhe në një mënyrë në të njëjtën kohë kaq befasuese, kaq shkencore dhe poetike. Baudelaire ka guxuar me sinqeritet për të shënuar kënaqësitë dhe torturat që ai gjeti njëherë në hashash (opium). Ai flet për përpjekjet mbinjerëzore të vullnetit që e gjeti të nevojshme për të sjellë në veprim një mënyrë që të shpëtojnë nga dënimi që ai e kishte shkaktuar nga pakujdesia. Hashashi apo bari par excellence ka emra të shumtë, është e rëndësishme se në çfarë sezoni është mbledhur sepse kur është në formën e lules zotëron energji të madhe. Truri dhe organizmi mbi të cilin vepron hashashi japin fenomenet e tyre të zakonshme dhe individuale, të zmadhuara, si në sasi dhe në cilësi, por gjithmonë besnik ndaj origjinës së tyre. Njeriu nuk mund të shpëtojë nga fataliteti i temperamentit të tij moral dhe fizik. Hashashi do të jetë në përshtypjet dhe mendimet e njohura të njeriut, një pasqyrë që zmadhon, por thjeshtë një pasqyrë. Droga para syve tuaj, një ëmbëlsi pak e gjelbër, me një erë të çuditshme, aq e çuditshme që të ngjall një ngacmim të caktuar dhe prirjet për ta përzier pasi në të vërtetë çdo aromë e mirë dhe madje e pëlqyeshme është e ngritur në forcën e saj maksimale dhe domethënëse. Një shije për metafizikën, një njohje me hipoteza të ndryshme të filozofisë së fatit njerëzor, me siguri nuk do të ketë kushte të padobishme më tej se dashuria e virtytit, virtytit abstrakt, stoik apo mistik, i cili është paraqitur në të gjitha librat mbi të cilat fëmijëria moderne ushqehet si samiti më i lartë në të cilin një shpirt i zgjedhur mund të arrijë. Superlativa ka mbledhur së bashku elementet e përgjithshme që janë më të zakonshme në kuptimin modern të asaj çka ‘një’ mund të thërrasë masën më të ulët të përbashkët të origjinalitetit. Po të imagjinojmë një përdorues të hashashit: “ata veten e tyre e shohin  në një vend i mrekullueshëm, një teatër ku gjithçka është mrekulli.” Baudelaire referon se kjo është komplet një gabim dhe për drejtimin e zakonshëm të lexuesve dhe të pyetësve fjala “hashash” nënkupton idenë e një bote të çuditshme dhe të shkëlqyeshme, pritjet e ëndrrave të mrekullueshme (do të ishte më mirë të thuhet haluçinacione, të cilat, rrugët që janë më pak të shpeshta se sa njerëzit mendojnë), që do të vërejnë dallimin e rëndësishëm që ndan efektet e hashashit nga ëndrra. Nga dehja e hashashit do të dilet jashtë kornizave të ëndrrës natyrale. Dehja nga hashashi është e vërtetë dhe mund të rezultoje veç se një ëndërr intensive. Kjo gjithmonë do të mbajë idiosinkracinë (origjinalitetin) e individit. Njeriu ka dëshirë të ënderrojë dhe ëndrra do të sundojë njeriun. Njeriu i papunë e ka tatuar zgjuarsinë e tij për të futur artificialisht mbinatyrën në jetën e tij dhe në mendimin e tij por, në fund të fundit dhe pavarësisht nga energjia aksidentale e përvojave të tij, ai nuk është tjetër veçse i njëjti njeri i zmadhuar, i njëjti numër i ngritur në një fuqi shumë të lartë. Demoni tashmë ka përfshirë individin, syri entuziast i pijanecit të hashashit do të shohë forma të çuditshme, por para tyre ishin të çuditshme dhe monstruoze këto forma të thjeshta dhe natyrale. Energjia, gjallëria pothuajse e folur e halucinacionit në këtë formë të dehjes në asnjë mënyrë nuk e zhvlerëson këtë ndryshim origjinal. Njeriu i cili pas braktisjes së tij për një kohë të gjatë në opium ose hashash, ka qenë i dobët sepse ai bëhet me zakonin e skllavërisë për të gjetur energjinë e nevojshme për të shkundur zinxhirin si një i burgosur. Por e nesërmja! Organet janë të relaksuar, të lodhur; nervat e pashqetësuar, ngacmimet tendenca për të qarë, pamundësia për të aplikuar veten në një detyrë të vazhdueshme, t’ju mësojë mizorisht që po luan një lojë të ndaluar. Natyra e fshehtë, e zhveshur nga ndriçimi i saj i mbrëmjes së mëparshme, ngjan me rrënojat melankolike të një festivali. Vullneti më i çmuari, është mbi të gjitha i sulmuar. Sofizmi i hashashit – duhet të dimë pak për hashashin aq sa mos të bëhemi skllav i saj apo drogave të rënda. Të pish një gotë verë është shumë e ligjshme dhe shumë e pranueshme nga ana e shoqërisë por të pish një cigare hash-ash paragjykohesh dhe gjykohesh, duke jetuar në një epokë të artë të ‘hashashit’ përkundrejtë ndalesave ligjore dhe statutore sado të pimë një gotë verë, hashashi nuk do të ndalet.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *